ผ่านไปแล้วอีก 1 ปี หรือ 366 วัน ของ พ.ศ.2555 ซึ่งก็มีเหตุการณ์หลายๆอย่างทั้งดีและไม่ดีสลับกันไปแต่อย่างไรก็ตามเราก็จะสามารถผ่านพ้นมันไปได้เพื่อเข้าสู่พุทธศักราชใหม่ที่หวังใจเป็นอย่างยิ่งว่าจะมีแต่สิ่งดีๆที่รอเราอยู่ และแน่นอนว่าพี่น้องชาวไทยในช่วงหยุดปีใหม่นี้ก็คงได้วางแผนท่องเที่ยวไปยังจังหวัดต่างๆหรือต่างประเทศที่มีอากาศเย็นจัดๆซึ่งคนไทยไม่ค่อยคุ้นชินกับภาวะอากาศอย่างนี้สักเท่าไหร่นัก บางคนพอไปถึงก็ทนกับสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ทำให้ไม่สบายจับไข้กันเลยทีเดียว ดังนั้นเพื่อความไม่ประมาทในฐานะของเภสัชกรก็ขออนุญาตแนะนำยาที่เหมาะสมกับช่วงนี้สักเล็กน้อยนะครับเพื่อที่ว่าจะได้เที่ยวกันอย่างสบายใจและอุ่นใจเมื่อใช้ยา ตามสโลแกนของเว็บไซต์ Yaandyou ซึ่งต้องขอนำมาประยุกต์ให้เข้ากับบรรยากกาศช่วงนี้ครับ
เรามาเริ่มกันเลยดีกว่าครับ
1. อันดับแรกที่ไม่พูดถึงไม่ได้ก็คือ ยาแก้ปวดลดไข้พาราเซตามอล ซึ่งเป็นยาสามัญที่เราต่างก็รู้จักกันดีแต่ก็ยังมีคนใช้ผิดๆโดยเฉพาะการให้ยาตัวนี้ในเด็กเล็กที่อายุยังไม่เกิน 12 ปี ซึ่งมักจะตวงยากันตามที่ข้างกล่องบอกซึ่งในความเป็นจริงเราต้องคำนวณจากน้ำหนักตัวเด็กเป็นหลักครับ (รายละเอียดสามารถดูได้จากบทความเรื่องกินยาอย่างไรเมื่อลูกน้อยเป็นไข้) สำหรับผู้ใหญ่ที่ตัวไม่เล็กมากจนเกินไปก็สามารถรับประทานยาแบบเม็ดซึ่งความแรงอยู่ที่ 500 มก. ต่อเม็ดได้ 1-2 เม็ดทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ถ้าทานติดต่อแบบนี้กันเกิน 24 ชม.แล้วไข้ยังไม่ลด งานนี้แนะนำว่าส่งคุณหมอลูกเดียวครับ เพราะอาจมีอาการติดเชื้อและโรคแทรกซ้อนอื่นๆที่เราไม่ทราบตามมาได้
2. ยาลดน้ำมูกซึ่งปัจจุบันมีการควบคุมการใช้ยาในกลุ่มนี้ซึ่งเป็นรูปแบบยาผสมที่ค่อนข้างเข้มงวดครับ ดังนั้นจะขอแนะนำเฉพาะยาง่ายๆ เช่น คลอเฟนิรามีน (ความแรง 4 มก. ต่อเม็ด) ซึ่งเป็นยาที่ได้ผลดีและเร็วหากมีน้ำมูกไหลที่เกิดจากการแพ้ร่วมด้วยแต่เสียอยู่อย่างเดียวก็คือรับประทานแล้วง่วงนอนมากๆครับซึ่งยาตัวนี้ก็จะไม่เหมาะกับผู้ที่ต้องขับขี่ยวดยานพาหนะทุกชนิดครับ อย่างไรก็ดีนอกจากยาตัวนี้แล้วงยังมีกลุ่มยาลดน้ำมูกและอาการแพ้ที่รับประทานแล้วไม่ง่วงนอนอยู่ด้วย เช่น Loratadine หรือ Fexofenadine
3. ยาแก้เมารถ ยาตัวนี้เหมาะสำหรับผู้ที่จะไปเที่ยวเขาเที่ยวดอยครับ โดยเฉพาะประเภทที่มีโค้งมากๆอันนี้ก็แนะนำให้พกติดตัวไว้นะครับและก็รับประทานก่อนขึ้นรถก็จะดีไม่ใช่ว่ารอให้เมารถก่อนค่อยรับประทานครับเพราะยาคงออกฤทธิ์ไม่ทันแน่นอน แต่ยาตัวนี้ก็มีข้อเสียเช่นกันคือ ทำให้ง่วงนอนเพราะฉะนั้นหากใครที่ไม่อยากง่วงก็คงต้องพึ่ง “ยาดม” กันแทนครับ
4. ยาแก้ท้องเสีย จริงๆแล้วช่วงหน้าหนาวคงไม่ระบาดเท่าไหร่กับโรคท้องเสียแต่เพื่อความไม่ประมาทเราควรพกยาแก้ท้องเสียจำพวก ยาธาตุน้ำขาว ยาเม็ดผงถ่าน (Activated Charcoal) หรือ ผงเกลือแร่ติดตัวไว้บ้างก็ดีเพราะถ้าต้องท้องเสียคงเที่ยวไม่สนุกแน่ๆ
5. ยาใส่แผลสด อันนี้เหมาะอย่างยิ่งกับครอบครัวที่มีเด็กเล็กที่ซนมากๆซึ่งก็มักจะได้แผลจากการเล่นและการสำรวจธรรมชาติของพวกเค้านั่นเอง ซึ่งก็ไม่ยากเลยครับแค่มี สำลี น้ำเกลือล้างแผล(ถ้าไม่มีก็น้ำประปาก็ได้ครับแต่แสบมากๆ) และก็ยาใส่แผลสดหรือ โพวิโดนไอโอดีน (Povidone Iodine) นั่นเอง
จากรายการยาง่ายๆตามที่เขียนมาคงไม่ลำบากผู้อ่านจนเกินไปที่จะหามาติดตัวไว้ก่อนเที่ยวปีใหม่นี้ และที่สำคัญอย่าลืมว่าต้องจัดเก็บยาที่พกไปไว้ในที่ที่มีอุณหภูมิไม่สูงจนเกินไปและไม่โดนแสงแดดโดยตรง สุดท้ายนี้ ขออวยพรให้ผู้อ่านทุกท่าน มีสุขภาพที่แข็งแรงตลอดปี และใช้ยาได้อย่างถูกวิธีครับ
เอกสารอ้างอิง
1. Armstrong, L., Goldman, P., Lacy, F., Lance, L.,2003, Drug Information Handbook, Lexi-Comp’s Canada
เรียบเรียงโดย เภสัชกรศรายุทธ ทัฬหิกรณ์