issuu
โรคหลอดเลือดสมอง หรือโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต
เป็นโรคที่พบบ่อยโดยเฉพาะในผู้สูงอายุ และผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เมื่อเกิดโรคแล้วจะก่อให้เกิดอาการต่างๆทางระบบประสาท ผู้ป่วยมักมีอาการทันทีทันใด แต่จะใช้เวลาในการฟื้นตัวค่อนข้างนานเป็น สร้างความหนักใจต่อทั้งตัวผู้ที่เป็นโรคเอง และต่อญาติผู้ดูแล
โรคหลอดเลือดสมองสามารถจําแนกได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ โรคที่เกิดจากหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน และโรคที่เกิดจากหลอดเลือดสมองแตก
1.โรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน
- มีความผิดปกติของหลอดเลือด หรือหลอดเลือดแข็ง
เมื่อมีการอุดตันของหลอดเลือดในสมองจะทําให้สมองส่วนที่เคยได้รับเลือดมาเลี้ยงขาดเลือดไป เป็นผลให้สมอง ส่วนนั้นไม่สามารถทํางานได้ตามปรกติ อาการจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับขนาดและตําแหน่งของสมองที่ขาดเลือด สาเหตุของหลอดเลือดตีบตันเกิดได้จาก
เกิดจากมีไขมันและหินปูน มาสะสมที่ผนังด่านในของหลอดเลือด ทําให้รูทางเดินของหลอดเลือดแคบลงเรื่อยๆ จนมีการอุดตันในที่สุด โรคของหลอดเลือดนี้อาจเกิดกับหลอดเลือดในสมองเอง หรือหลอดเลือดใหญ่บริเวณคอที่ส่งเลือดมาเลี้ยงสมอง การเกิดหลอดเลือดแข็งนี้ พบได้มากในผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคต่างๆ ที่เป็นปัจจัยเสี่ยงได้แก่ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ภาวะไขมันในเลือดสูง ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือดื่มสุราจัด แนวทางการป้องกัน ก็คือการระวังรักษา และหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงดังกล่าว ผู้ป่วยส่วนน้อยเกิดหลอดเลือดอุดตันจากโรคของหลอดเลือดเอง เช่น หลอดเลือดผิดปกติแต่กําเนิด หลอดเลือดอักเสบ หรือมีความผิดปกติในการแข็งตัวของหลอดเลือด
- มีลิ่มเลือดหลุดจากที่อื่นมาอุดตันหลอดเลือดสมอง
โดยเฉพาะในผู้ที่มีโรคหัวใจบางชนิด ได้แก่โรคลิ้นหัวใจพิการ โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด และหัวใจเต้นผิดจังหวะบางชนิด โรคหัวใจเหล่านี้มักจะทําให้มีลิ่มเลือด คือเลือดที่จับตัวกันเป็นก้อนเล็ก ๆ ในบางครั้งลิ่มเลือดเหล่านี้จะหลุดไปยังหลอดเลือดสมองทําให้เกิดการอุดตันได้
สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากภาวะความดันโลหิตสูงที่เป็นมานาน ส่วนน้อยอาจเกิดจากหลอดเลือดสมองผิดปกติ โรคหลอดเลือดสมองแตกอาจแบ่งได้เป็น
- หลอดเลือดสมองแตกในเนื้อสมอง
จะทําให้ผู้ป่วยมีอาการผิดปกติทางระบบประสาทขึ้นมาทันที เนื่องจากเลือดที่ออกจะไปกดเบียดเนื้อสมองทําให้สมองทํางานผิดปกติ นอกจากนี้ยังเกิดความดันในโพรงกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น ผู้ป่วยมักจะมีอาการปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน ถ้าเลือดที่ออกมีจํานวนมากหรือเลือดออกในก้านสมองผู้ป่วยอาจหมดสติหรือเสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว
- หลอดเลือดแตกในชั้นเยื่อหุ้มสมอง
สาเหตุมักเกิดจากการโป่งพองของหลอดเลือดสมอง บริเวณฐานกะโหลกศีรษะ เมื่อมีเลือดออกในทันทีทันใดผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะรุนแรงมากอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ในบางรายอาจหมดสติหรือเสียชีวิตได้ตั้งแต่ระยะแรก จําเป็นที่จะต้องได้รับการรักษาอย่างรีบด่วน โรคหลอดเลือดสมองมีอาการอย่างไร โดยทั่วไปผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมักจะมีอาการเป็นขึ้นอย่างรวดเร็วทันทีทันใด มีน้อยรายที่จะมีอาการเตือน มักจะมีประวัติว่าสบายดีมาก่อนอยู่ดีๆก็มีอาการชาหรือ อ่อนแรงครึ่งซีก ปากเบี้ยวพูดไม่ชัด อาการของโรคหลอดเลือดสมองที่ทราบและรู้จักกันดีคืออาการอัมพาตครึ่งซีกหรือชาครึ่งซีก เนื่องจากตามที่กล่าวมาแล้วข้างต้นว่าสมองแต่ละซีกทําหน้าที่คุมร่างกายซีกตรงข้าม แต่อาการพิการเฉพาะที่อื่น ๆ ที่เกิดจากสมองก็เป็นได้แทบทุกอย่าง เช่น มองไม่เห็นครึ่งซีก, พูดไม่ชัด, กลืนไม่ได้, ไม่รู้ตัว ฯลฯ
Reference:
1.สมาคมประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย
2.สมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย
3.http://www.thaiclinic.com/braininfarct
4.http://www.neuro.or.th/journal
โดย นพท.หญิงอรนภัส มณีเทศ